چوك متحرك  shot gun mobile choke 

تفنگ ساچمه زنی (shotgun) 

تفنگهای ساچمه زنی (Shotgun) در نمره های (Gauge) مختلف عرضه می شوند. معروفترین نمره ها عبارتند از 10، 12، 16، 20، 28 و 410. در جدول زیر قطر داخلی لوله این نمره ها بیان شده است. در ایران متداولترین نمره ها که درضمن برای آنها سهمیه فشنگ داده می شود نمره های 12 و 16 هستند.

قطر داخلی لوله نمره های مختلف  تفنگهای ساچمه زنی

چوك چیست ؟

یکی از ویژگیهای مهم در لوله تفنگهای ساچمه زنی وجود بخشی از سر لوله است که به چوک (Choke) موسوم است. چوک عبارت است از بخشی از سر لوله تفنگ که قطر داخلی آن کمتر از قطر لوله اصلی است. نقش چوک عبارت است از تعیین میزان پراکنش ساچمه هاپس هرقدر چوک یک لوله گشادتر باشد، ساچمه ها دارای پراکنش بیشتر و هرقدر چوک تنگتر باشد پراکنش ساچمه ها کمتر خواهد بود. بدین ترتیب برای هدف قرار دادن اهدافی که نزدیکتر هستند از چوک گشادتر و برای هدف قرار دادن اهدافی که دورتر هستند از چوک تنگتر استفاده می شود. چوک برخی از تفنگها ثابت (Fixed Choke) بوده و تغییر نمی کندو برخی از تفنگها دارای چوک متحرک (Mobile Choke) هستند. به عبارت دیگر لوله های کوچکی وجود دارند که به سر لوله سلاح وصل شده و امکان تعویض آنها وجود دارد. در برخی از تفنگها  هم امكان نصب چوکهای متغیراتومات  (Variable Choke) وجود دارد. این نوع چوک ، قطعه ای است که به سر لوله وصل شده و دارای پیچ تنظیم است و با تنظیم پیچ می توان لوله را تنگتر و یا گشادتر کرد.

همانطور که گفته شد چوکهای مختلفی از نظر اندازه وجود دارد. کشورهای مختلف از استانداردهای مختلفی برای نامگذاری یا علامت گذاری چوکها استفاده می کنند. در جدول زیر نامگذاری چوکها و اندازه آنها نسبت به قطر داخلی لوله تفنگ بیان شده است.

مشخصات چوکهای پنجگانه اصلی

البته چوکهای دیگری هم وجود دارد مثل اسکیت (Skeet) که مابین سیلندر و یک چهارم چوک قرار دارد و اکستراچوک (Extra Choke) که بعد از فول چوک قرار دارد.اندازه چوک ثابت تفنگها معمولا در زیر و انتهای لوله حک می شود. معمولا تفنگهای دولول با چوک ثابت، دارای دو نوع چوک مختلف هستند. بدین ترتیب می توان برای اهداف در فواصل مختلف یکی از چوکها را که مناسبتر است انتخاب کرد و آن لوله را شلیک کرد. بطور کلی از آنجا که معمولا اهداف متحرک از تیرانداز دور می شوند لذا معمولا شلیک یکم با چوک گشادتر و شلیک بعدی با چوک تنگتر صورت می گیرد.

شایان ذکر است برای اینکه بتوان وضعیت چوک یک تفنگ از نظر میزان پراکنش ساچمه را مورد بررسی قرار داد، از استاندارد مشخصی استفاده می شود. به عبارت دیگر مسافت شلیک از هدف را 40 یارد (حدود 36 متر) و قطر دایره هدف را 30 اینچ (حدود 76 سانتیمتر) در نظر می گیرند. بنابراین اگر بخواهیم رفتار چوک تفنگ خودمان را بررسی کنیم و آن را با ارقامی که منتشر می شود مقایسه کنیم، لازم است این شرایط را رعایت کنیم یعنی از فاصله 40 یاردی به صفحه کاغذی یا پلاستیکی شلیک کنیم و تعداد ساچمه ها را در دایره ای به قطر 76 سانتیمتر بشماریم. معمولا انتظار می رود درصد ساچمه هایی که به این دایره اصابت کرده است، به شرح جدول زیر باشد.:

به این عمل یعنی بررسی رفتار چوک و لوله، الگوگیری (Patterning) گفته می شود .برای شلیک هر فشنگی باید به طول فشنگ خور(chamber) تفنگ دقت کرد به عنوان مثال از تفنگی که طول قسمت فشنگ خور آن 70 میلی متر بیشتر نیست نمی توان فشنگ 76 میلی متری را شلیک کرد اما عکس آن امکان پذیر است. مثلا تفنگی که طول فشنگ خور آن 89 میلی متر است هر سه نوع فشنگ را می تواند شلیک نماید. تفنگهای شكاری نخجیر یك دو و صیاد همگی ‌دارای‌ مخزن 70 بوده ‌و تفنگهای ‌دو لول ‌روی ‌هم ‌نخجیر(اكار) و (آتا) دارای ‌طول ‌مخزن 76 میلی‌متر ‌‌میباشند.

گفته شد که چک(choke) وظیفه دارد تا با جمع تر کردن سر لوله اسلحه باعث شود تا ساچمه ها دیرتر از هم باز شده و اثر و نفوذ خود را تا برد بیشتری حفظ نمایند. اما چک یک کار دیگر هم انجام می دهد و آن این است که با بالاتر بردن فشار گاز در درون لوله در اثر تنگ شدن مقطع دهانه لوله، قدرت و سرعت‌ ساچمه‌‌ها‌را ‌نیز افزایش ‌می‌دهد.

جدول‌ ‌‌مقایسه‌ای‌ بین ‌انواع ‌چوکها:

مقایسه ای بین انواع چوك

دیاگرام میزان پخش شدگی ساچمه ها در تفنگ دارای چوك و تفنگ فاقد آن، می بینید که چک باعث طولانی تر شدن برد اثر گذاری‌تفنگ بیشتر شدن برد و جلوگیری‌ از پخش‌ شدن‌ بی‌ مورد ‌ساچمه‌ها ‌می‌شود:

تعدادی چک قابل تغییر به همراه آچار مخصوص نصب:

طریقه نصب روی لوله :

معمولا چوكهای متغیر به سه صورت ساخته می شوند:

الف –  با پیچ بری در انتها (همانند چوكهای تفنگ آكار- شكل زیر )

ب-  با پیچ بری در ابتدا(همانند چوكهای تفنگ آتا –شكل زیر)

ج-  با پیچ بری در وسط

نكات مهم:

-از سازكاری ابعادی چوك  انتخاب شده با تفنگ خود اطمینان حاصل كنید . معمولا سازندگان در تولید لوله نكاتی را رعایت می كنند كه قرینه آن بایستی در هنگام تولیدچوك  رعایت شود پس بهترین چوك برای هر سلاح چوكی است كه توسط سازنده سلاح معرفی – توصیه ویا تولید شده است

-استفاده از چوكهای  ناهم خوان می تواند باعث آسیب جدی به لوله تفنگ شما ویا حتی تركیدن آن شود ( معمولا طول  چوكها برای هر سلاح بر اساس طراحی لوله متفاوت می باشد كوتاه بودن چوك  كه با چشم نیز مشخص نمی شود عامل بروز مشكل است)

- به هنگام بستن چوك  نیاز به اعمال نیرویی بیش از حد متعارف نیست . در صورت نیاز به نیروی غیر متعارف حتما از بستن  صرف نظر نموده ،عیب را برطرف كنید.

- به هنگام تعویض  چوك ،بایستی سلاح خالی باشد.

- چنانچه با سلاح به صورت متوالی شلیك كرده اید حتما قبل از تعویض  لوله را  تمیز كنید

-اجازه دهید لوله سلاح كاملا خنك شده سپس  چوك را تعویض كنید

- چوك را از گرد وغبار حفظ كنید

- قبل از تعویض  چوك از عاری بودن رزوه های آن  از هر گونه آلودگی اطمینان حاصل كنید 

واژه های كلیدی :

تفنگ ساچمه زن shotgun

چوك choke

چوك متحركmobile choke

تفنگ آكارakkar shotgun

تفنگ آتا  ata shotgun

پراكندگیpattern

گیج 12guage 12

نظرات شما عزیزان:

abdola

ساعت23:19---21 آذر 1391

- [ایمیل]

اقایاغب.یاغب.اقا.ستار.اقاستارقور اپالان بلار ندی بیازچوخ یاز

abdola

ساعت23:16---21 آذر 1391

- [ایمیل]

اقایاغب.یاغب.اقا.ستار.اقاستارقور اپالان بلار ندی بیازچوخ یاز

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: